Öngerilmeli betonda öngerme kuvveti, büyük yüklerde dahi elastik bir davranış gösterir.  Bu nedenle, Öngermeli beton elastik bir malzemedir. Bundan dolayı, dinamik etkiler altında kalacak yapılar için uygundur. Öngerilmeli kullanılan yapılar olarak; köprüler, viyadükler, kazıklar, zemin ankrajları, silolar, dini yapılar, barajlar, spor tesisleri, konser salonları, demiryolu beton traversleri örnek gösterilebilir.

Öngerme sisteminin davranışını gözlemleyecek olursak;

Yapıda kolon açıklıklarının gittikçe artması neticesinde betonarme elemanların enkesitleri yetersiz olmakta ve buna bağlı olarak artmaktadır. Ayrıca, ölü yükün artması deprem yükünün artmasına yol açtığından, yapı elemanlarının enkesitleri artar, maliyet yükselir ve yapıda çatlaklar oluşturur. Bunların neticesinde çekme gerilmesini önlemek amacıyla ön gerilmeli beton tekniği oluşturulmuştur. Öngerme sistemi sayesinde elemanların kesit boyutları küçültülerek, çelik ve beton sarfiyatından tasarruf sağlanır. Bunun sonucu olarak yapı ağırlığı ve temeller hafiflemektedir. Bundan dolayı projenin ekonomik olarak ömrünün uzaması sağlanmaktadır.

Öngerilmeli betonu uygulama sırasıyla açıklamak gerekirse;

Öngerilmeli betonda kullanılan öngerilme donatısı özel olarak tasarlanan çelik kalıp içerisine kesit alanı ve aralıkları hesaplanarak yerleştirilir. Kullanılan çelik teller özel üretimli çelik elemanlardır. İki ucundan gerilen tellerin, gerilme işleminden sonra uçları kenetlenir ve üzerine beton dökülür. Öngerilme telleri gerildikten sonra, kablosu ile kılıfın aderansı sağlamak için, kılıf boşluklarına ankraj noktalarından grout enjekte edilir.

Çelik sünek davranışa sahip bir malzeme olduğundan öngerilmeyi yüksek gerilme altında kullanılabilecek özelliğe sahiptir. Oldukça yüksek oranda gerilen çeliğin etkisiyle, yapı elemanında enerji oluşmaktadır. Alt kısmında basınç oluşturarak ters sehim oluşur. Öngerilme işlemiyle, kirişin uzunluğu boyunca ortaya çıkan bu kuvvet, kirişe uygulanan yüklere karşı koyar. Buna göre, kirişin kendi ağırlığındaki yükün aksine yukarı doğru bir kuvvet oluşturmaktadır. Sonuç olarak, öngerilme uygulamasıyla, yüksek kaliteli çelik ve betonun beraber kullanılmasıyla yapı ağırlığı azaltılarak büyük açıklıkların ekonomik olarak geçilebilmesini sağlar.

Öngerilme yöntemin avantajları;

  • Oluşturulan ters sehimle birlikte servis anında ve uzun süreli yükler altında oluşacak olan sehim değerleri istenilen mertebelerde tutulur. Oluşturulan basınç etkisiyle beraber elemandaki çekme gerilmeleri önlenir ve buna bağlı olarak çatlaksız bir eleman elde edilir.
  • Öngerilmeli beton elemanlarda kullanılan çelik malzemenin akma ve kopma dayanımı çok yüksektir. Yapılan tendon yerleşimiyle birlikte elemandaki yumuşak donatı yoğunluğu azaltılmış olunur.
  • Yapıda oluşan çatlakları tamamen önleyip veya belirli mertebelerde sınırlandırarak yapıların daha emniyetli bir hale gelmesi sağlanmaktadır.